Een gezonde vaderlandsliefde

Ik ging laatst spontaan naar Dordrecht toe, deels omdat ik niet eerder het centrum bezocht had, deels omdat ik er sowieso van kan genieten om oude binnensteden te bezoeken en op die manier cultuur te snuiven en wat te leren over de plaatselijke geschiedenis. En dat zette mij diezelfde dag aan het denken…

Allereerst heeft Nederland veel ondergewaardeerde parels; of we het nu hebben over oude binnensteden of natuurgebieden. Het is best bizar hoe makkelijk als inwoner van bijvoorbeeld de provincie Zuid-Holland je duingebieden op bijvoorbeeld Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee over het hoofd kan zien, juist omdat het bij wijze van spreken voor de deur is. En hoe snel zou iemand plaatsen opzoeken als Oudewater of Brielle? Ik probeer alleen maar aan te geven in welke hoedanigheid we onze eigen omgeving toch ‘for granted’ nemen.

Ten tweede valt het me op hoe de default-optie voor de meeste mensen in het kader van vakantie toch het buitenland is. Wil je een strandvakantie? Dan ga je naar Frankrijk of Spanje toe. Wil je vooral in de natuur gaan wandelen? Dan zoek je de bergen op, zoals de Alpen of de Ardennen. Wil je op een stedentrip gaan? Combineer dan eens Bremen en Hamburg. Daarmee vergeet je vrij snel dat je al deze dingen ook in eigen land kunt doen en volledig uit de eigen omgeving kunt zijn voor een vakantiegevoel. Zo denk ik bijvoorbeeld aan Zeeland voor, ja inderdaad, strand, maar ook stedentrips waarbij Zierikzee, Goes en Middelburg echt een must see zijn. Voor goede wandelgebieden denk je al gauw aan bijvoorbeeld de Veluwe in grotendeels Gelderland.

Qua omgeving is Nederland objectief mooi en het wordt tijd dat we beginnen te waarderen welke parels we hier in de aanbieding hebben. Dat is wat mij betreft een gezonde vorm van vaderlandsliefde. Het is terecht dat het zeer doet als deel van een natuurgebied plaats moet maken voor woningbouw of een bedrijventerrein. Het is eveneens terecht dat het frustreert als de architectuur van nieuwe gebouwen in de binnenstad clasht met de oude stijl en het daarmee gevoelsmatig het vertrouwde stadsgezicht vervuilt. Het geeft alleen maar aan dat je geeft om je omgeving en je dit graag wil bewaren of behouden, als niet wil optimaliseren. En die gevoelens mogen er gewoon zijn. Sterker nog, ik zou me juist zorgen gaan maken als je complete apathie ervaart bij dit soort zaken. En dan zijn deze voorbeelden van gevoelens slechts relevant voor lokale, hoogstens provinciale, politiek.

Verder zou ik ook juist de mensen, die zeer met het klimaat begaan zijn, dit eens ter harte te nemen, van woorden daden te maken, en inderdaad in eigen land voor een paar weken een mooie vakantiebestemming te vinden waar je met de trein naartoe kunt. Het zal je verbazen hoe fijn plaatsen hier kunnen zijn en welk gevoel van weg zijn je alsnog kunt krijgen. Je hoeft de grens niet over. Ook zou ik de mensen op rechts die nu hel en verdoemenis roepen rondom migratie om eens uit eigen omgeving te vertrekken en een stedentrip te maken in bijvoorbeeld Noord-Brabant. Het zal je verbazen hoe levendig en oerhollands alles (nog) is. Voor beide groepen geldt: ja, je kunt klagen over dingen die je zelf niet in handen hebt, maar het is zonde als je daarmee de aanwezige schoonheid van je eigen land uit het oog verliest. Bovendien heeft leven in negativiteit uiteindelijk ook gevolgen voor je mentale gezondheid, maar dat terzijde. Daarnaast is het veel fijner om landelijke politieke discussies te voeren vanuit optimisme en een oprechte liefde voor je eigen land, dan vanuit frustratie en angsten over potentiële toekomstbeelden, los van wat deze toekomstbeelden inhoudelijk zijn.

Als vaderlandsliefde begint met een waardering voor de omgeving en de verschillende gezichten van eigen gemeente, provincie en land, in die volgorde uitgezoomd, dan kan ik alleen maar erg dankbaar zijn.