Het is tijd om de olifant in de kamer aan te spreken

De scherven van het VVD-beleid liggen verspreid, na 13 jaar als grootste partij de leiding te hebben gehad, is de ontevredenheid in het land groter dan ooit tevoren. De huizenmarkt, het sociale vangnet, de toeslagenaffaire, het Groningendebacle, immigratie en stikstof - deze dossiers kunnen niet langer worden genegeerd. Maar wat is er opmerkelijk? Dat dit land al ruim 3 jaar stilstaat. Sinds het einde van Rutte III is er nauwelijks vooruitgang geboekt op een van deze fronten.

Eerst viel het kabinet terecht over de toeslagenaffaire, vervolgens duurde het 290 dagen om te formeren, en uiteindelijk gingen ze doodleuk verder met dezelfde acteurs. Rutte IV heeft de impasse niet doorbroken en viel snel over de kwestie van de zogenaamde "nareizigers" van asielmigranten. Minister Yesilgoz van de VVD schilderde een doemscenario af van duizenden nareizigers, terwijl het in werkelijkheid slechts om tientallen ging.

Het resultaat van deze leugen? Stilstand. We zitten weer met een demissionair kabinet en een formatie die maar niet wil vlotten.

"Het volk" - wie dat ook moge zijn - heeft rechts gestemd, dus het is nu tijd voor een rechts kabinet van PVV/VVD/NSC/BBB, zou je denken. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Ik heb al eerder aangegeven dat dit rechtse kabinet moeilijk te vormen zal zijn. Behalve xenofobe gedachten hebben de genoemde partijen weinig gemeen.

Allereerst is er de rechtsstaat, die de PVV graag wil afbreken door het inperken van de rechterlijke macht, godsdienstvrijheid en aanvallen op de journalistiek. Maar zelfs als we verder kijken dan de wanstaltige voorstellen van de PVV, zien we weinig raakvlakken. De PVV en de BBB zijn fiscaal populistische partijen die het begrotingstekort laten oplopen, terwijl de VVD en NSC fiscaal conservatief zijn en bereid zijn te snijden in de verzorgingsstaat om de overheidsfinanciën op orde te houden.

Dit brengt het probleem van de afgelopen verkiezingen aan het licht: de problemen zijn gereduceerd tot meer of minder migratie. Maar het verkiezingsprogramma van de PVV, BBB en NSC was niet uitvoerbaar, en toch nam men dat voor lief. Het klonk leuk om belastingen te verlagen en tegelijkertijd het eigen risico af te schaffen, allemaal door immigratie aan banden te leggen. Maar in werkelijkheid is immigratie zeer moeilijk te remmen, zeker niet met oneliners als "gewoon de grenzen dicht gooien".

En dan is er nog de kwestie van de meerderheid. Pieter Omtzigt heeft duidelijk gemaakt dat hij niet voor een meerderheidskabinet is, en zelfs een minderheidsvariant niet ziet zitten. Dus waarom lijkt Dilan Yesilgoz wel verbonden met Geert Wilders en heeft ze een coalitie met PvdA/GL van de hand gewezen? Met de PvdA viel er in Rutte II goed zaken te doen.



Persoonlijk hoop ik op een rechts kabinet, alleen al om de partijen die de afgelopen jaren het hardst hebben geschreeuwd eens aan het werk te zien. Maar ik vrees dat dit ijdele hoop zal blijken. Want laten we eerlijk zijn, de formatie met de PVV is gewoon mislukt!De scherven van het VVD-beleid liggen verspreid, na 13 jaar als grootste partij de leiding te hebben gehad, is de ontevredenheid in het land groter dan ooit tevoren. De huizenmarkt, het sociale vangnet, de toeslagenaffaire, het Groningendebacle, immigratie en stikstof - deze dossiers kunnen niet langer worden genegeerd. Maar wat is er opmerkelijk? Dat dit land al ruim 3 jaar stilstaat. Sinds het einde van Rutte III is er nauwelijks vooruitgang geboekt op een van deze fronten.